Sezonowo spadło zadłużenie księgarń, Polacy kupują książki na prezenty

Jak pokazują wyniki "Badania o książkach" przeprowadzonego przez IMAS International na zlecenie Krajowego Rejestru Długów i Rzetelnej Firmy, 42 proc. respondentów wręcza książkę bliskim jako podarunek świąteczny okazjonalnie, ale już co siódmy Polak kupuje taki prezent bliskim każdego roku na Boże Narodzenie. To zdaniem autorów raportu pomaga księgarniom zmniejszyć zadłużenie. Według danych KRD, spadło ono o blisko 200 tys. zł (o ponad 2 proc.) zaledwie w ciągu miesiąca. Pod koniec października aż 141 podmiotów miało długi wynoszące łącznie 8,795 mln zł.

"Na początku grudnia łączne długi księgarń opiewały na kwotę 8,6 mln zł. (...) Część księgarń zwiększone zyski przeznaczyła na spłatę długów" - stwierdził prezes Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej Adam Łącki. Zaznaczył jednak, że sezonowa poprawa sprzedaży raczej nie wpłynie na długoterminowy trend na rynku. "Kupienie książki raz do roku to za mało. Zwłaszcza, że nie przeznaczmy na niezbyt dużo" – uważa Łącki.

17,6 proc. respondentów nigdy nie daje takiego upominku bliskim na święta.

Autorzy raportu powołali się na dane GUS, z których wynika, że sprzedaż detaliczna książek i prasy w 2023 r. spadła aż o 14,7 proc. porównując do roku ubiegłego.

Z badania KRD i Rzetelnej Firmy wynika, że 30 proc. Polaków kupujących książki dla siebie albo pod choinkę przeznacza na nie od 100 do 200 zł rocznie. Co czwarty wybiera opcję budżetową i wkłada do koszyka pozycje z cenami poniżej 100 zł. Z kolei co piąty decyduje się wydać na ten cel od 201 do 500 zł. Stosunkowo częściej na niższe kwoty stawiają najmłodsi respondenci, co przez zwykle niższe zarobki warunkowane jeszcze małym doświadczeniem zawodowym, jest zrozumiałe.

Według raportu na zakup książek za łączną kwotę od 501 do 1000 zł decyduje się 8,5 proc. osób w przedziale 45-54 lata.

43,2 proc. Polaków odpowiedziało, że na zakup książek pod choinkę przeznacza mniej niż 10 proc. swoich rocznych wydatków na książki. Dla blisko co piątego respondenta jest to więcej niż 10 proc., ale mniej niż 24 proc.

Jak zauważyli autorzy raportu, od czasu do czasu na święta książkę jako prezent wręcza 46,5 proc. kobiet, a wśród mężczyzn odsetek ten wynosi 36,9 proc. Natomiast niemal taka sama liczba zarówno kobiet, jak i mężczyzn kupuje książki co roku. "Co ciekawe, na tego typu podarunek decydują się częściej osoby młode – aż co piąta osoba w wieku 18-24 lata kupuje książkę bliskim na każde Boże Narodzenie" - dodali autorzy raportu.

Wskazali też, że na przeciwległym biegunie są najstarsi respondenci – wśród osób po 65. roku życia taki prezent daje co roku jedynie co dziesiąty. Stwierdzili również, że im wyższe wykształcenie, tym częstszy zakup książek na prezent świąteczny.

Autorzy raportu ocenili, że poszukując idealnego prezentu dla mola książkowego, jest w czym wybierać. Biblioteka Narodowa oszacowała, że w minionym roku ukazało się prawie 34 tys. nowych tytułów.

Raport pokazał, że co czwarty Polak najczęściej poszukuje książek - bestsellerów, bez konkretnej kategorii. Tyle samo osób wybiera kryminały i thrillery. Na trzecim miejscu znalazła się literatura dziecięca (17,8 proc.), na czwartym literatura obyczajowa (17,5 proc.). Poradniki w prezencie daje 17,2 proc. badanych. Kobiety znacznie częściej od mężczyzn kupują romanse – wybiera je aż 19,7 proc. pań i jedynie 13,2 proc. panów. Za to 17 proc. mężczyzn daje w prezencie książki naukowe i popularnonaukowe, podczas stawia na nie tylko 11,6 proc. kobiet.

Wśród najmłodszych respondentów, osób w wieku 18-24 lat, prym wiedzie fantastyka – na taki podarunek decyduje się aż jeden na trzech.

Jak podano w opracowaniu, Polacy dając książkę w prezencie, z reguły pytają potem o wrażenia po lekturze, jednak tylko 10 proc. robi to zawsze, a 24,4 proc. często.

Badanie zostało zrealizowane w ramach projektu Omnibus Online - na reprezentatywnej próbie Polaków w wieku 18-74 lata, techniką wywiadów internetowych CAWI. Badanie przeprowadzono w między 14 a 28 września 2024 r. (PAP)

ab/ malk/